دستگاه جوش TIG

دستگاه جوش : TIG ویژگی‌ها، فرآیند و مزایای آن در صنعت

مقدمه

جوشکاری TIG (Tungsten Inert Gas) یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین روش‌های جوشکاری در صنعت است. این روش به دلیل دقت و کیفیت بالای جوش، در صنایع مختلف از جمله خودروسازی، هوافضا، نفت و گاز و ساخت قطعات حساس استفاده می‌شود. در این مقاله، به بررسی دقیق‌تر فرآیند جوشکاری TIG ، ویژگی‌ها، مزایا و معایب آن پرداخته می‌شود.

فرآیند جوشکاری  TIG

فرآیند جوشکاری TIG به ‌طور عمده شامل سه جزء اصلی است: الکترود تنگستن، گاز پوششی و قطعه کار. در این روش، قوس الکتریکی بین الکترود تنگستن که هیچ‌گاه ذوب نمی‌شود و قطعه کار ایجاد می‌شود. گاز پوششی معمولاً آرگون یا هلیوم است که برای حفاظت از قوس و ناحیه جوش در برابر آلودگی‌های محیطی و اکسید شدن به‌کار می‌رود.

یکی از ویژگی‌های منحصر به ‌فرد جوشکاری TIG این است که جوشکار می‌تواند به ‌طور دقیق و با دقت بالا، جریان برق و نحوه انتقال حرارت را کنترل کند. در بسیاری از موارد، جوشکاری TIG نیازی به ماده پرکننده ندارد و در صورتی که نیاز به استفاده از سیم جوش باشد، جوشکار به ‌طور دستی سیم جوش را به محل جوش اضافه می‌کند.

ویژگی‌ها و مزایای دستگاه جوش TIG

1. کیفیت جوش عالی: جوش‌های به ‌دست‌آمده در روش TIG از دقت و ظرافت بسیار بالایی برخوردارند. این جوش‌ها اغلب صاف و بدون عیب هستند و همین امر باعث می‌شود که برای کاربردهای دقیق و حساس مانند جوشکاری قطعات هواپیما یا تجهیزات پزشکی مناسب باشد.

2. قابلیت جوشکاری مواد مختلف: دستگاه جوش TIG به‌ ویژه برای جوشکاری مواد غیرآهنی مانند آلومینیوم، تیتانیوم، مس و آلیاژهای پیچیده مناسب است. این ویژگی به آن دلیل است که TIG به جوشکار این امکان را می‌دهد که حرارت را به‌دقت کنترل کند و از آسیب به فلزات حساس جلوگیری کند.

3. عدم تولید دوده و بخار: یکی از مزایای اصلی جوشکاری TIG نسبت به سایر روش‌ها، عدم تولید دود یا بخار زیاد است. به همین دلیل این روش به ‌ویژه در محیط‌های حساس و کنترل‌شده کاربرد زیادی دارد.

4. توانایی جوشکاری دقیق و ظریف: به‌دلیل کنترل دقیق حرارت و دقت بالای جوشکار، جوشکاری TIG برای قطعات کوچک و پیچیده بسیار مناسب است. این ویژگی به ‌ویژه در صنایع الکترونیک و تجهیزات دقیق اهمیت زیادی دارد.

5. بدون نیاز به فلزات پوششی: در بسیاری از موارد، جوشکاری TIG به مواد پوششی اضافی (مانند پودر جوش) نیاز ندارد و این باعث می‌شود که جوش‌ها از نظر ظاهری بسیار تمیز و منظم باشند.

معایب جوشکاری TIG

1. سرعت پایین: جوشکاری TIG نسبت به روش‌های دیگر مانند جوشکاری MIG یا MMA (جوشکاری با الکترود روکش‌دار) زمان بیشتری نیاز دارد. این ویژگی ممکن است در پروژه‌های بزرگ و با حجم کاری بالا باعث افزایش هزینه‌ها و زمان اجرایی شود.

2. نیاز به مهارت بالا: برای اجرای جوشکاری TIG به مهارت و تجربه زیادی نیاز است. جوشکار باید به ‌طور دقیق جریان برق و حرکت الکترود را کنترل کند. به همین دلیل، جوشکاران تازه ‌کار ممکن است در ابتدا با مشکلاتی روبه‌ رو شوند.

3. هزینه بالای تجهیزات: دستگاه‌های جوشکاری TIG به‌ طور معمول گران‌ تر از دستگاه‌های جوشکاری دیگر هستند. این ویژگی ممکن است برای برخی از کارگاه‌ها و پروژه‌ها به‌عنوان یک محدودیت در نظر گرفته شود.

کاربردهای جوشکاری TIG

1. صنعت هوافضا: جوشکاری TIG در صنعت هوافضا بسیار کاربرد دارد، زیرا این روش به جوشکار امکان می‌دهد تا جوش‌های تمیز و دقیق برای قطعات حساس و سبک‌ وزن ایجاد کند.

2. صنعت خودرو: در صنعت خودروسازی، جوشکاری TIG برای جوش دادن قطعاتی که نیاز به دقت بالا دارند، مانند لوله‌ها و قطعات بدنه خودرو، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

3. صنعت نفت و گاز: در پروژه‌های نفت و گاز، جوشکاری TIG برای جوش دادن خطوط لوله و مخازن فشار بالا استفاده می‌شود.

4. ساخت و تعمیرات قطعات حساس: جوشکاری TIG برای ساخت قطعات حساس در صنایع پزشکی، الکترونیک و حتی جواهرسازی به‌کار می‌رود.

نکات مهم در استفاده از دستگاه جوش  TIG

• انتخاب صحیح الکترود: انتخاب نوع الکترود تنگستن بر اساس نوع فلز و ضخامت آن بسیار مهم است. از این رو، باید از الکترودهای مناسب برای هر نوع فلز استفاده کرد.

• تنظیم جریان و ولتاژ: جوشکار باید توانایی تنظیم دقیق جریان و ولتاژ دستگاه جوش TIG را داشته باشد. این تنظیمات به‌طور مستقیم بر کیفیت جوش تأثیر می‌گذارند.

• محافظت از محیط جوش: استفاده از گاز محافظ (آرگون یا هلیوم) برای جلوگیری از اکسید شدن فلز در حین جوشکاری بسیار ضروری است.

نتیجه‌گیری

دستگاه جوش TIG یکی از دقیق‌ترین و بهترین روش‌های جوشکاری است که در صنایع مختلف از جمله هوافضا، خودروسازی و پزشکی کاربرد دارد. این روش باوجود هزینه‌های بالاتر و سرعت کمتر، به‌دلیل کیفیت بالای جوش و قابلیت جوشکاری مواد حساس و پیچیده، در بسیاری از پروژه‌های تخصصی انتخاب می‌شود. جوشکاری TIG به‌ویژه برای مواردی که نیاز به دقت و کنترل دقیق حرارت وجود دارد، یک انتخاب ایده‌آل است.